CÁC LOẠI TẦU VẬN CHUYỂN HÀNG HÓA ĐƯỜNG BIỂN

Vận tải đường biển đóng vai trò quan trọng bậc nhất trong vận tải hàng hóa quốc tế, chiếm tới 80% khối lượng hàng hóa buôn bán quốc tế. Tại bài viết này, HP Toàn Cầu tổng hợp và liệt kê các loại tầu vận chuyển hàng hóa đường biển phổ biến.

 

Phân loại theo công dụng

Theo công dụng, có thể phân loại tàu biển thành các loại sau:

Nhóm tàu chờ hàng khô 

Tầu chở hàng bách hóa (General Cargo Ships)

Là tàu chở các loại hàng hóa do công nghiệp sản xuất, thường có bao bì và giá trị cao. Loại tàu này thường có nhiều boong, nhiều hầm, có cần cẩu riêng để xếp dỡ, tốc độ tương đối cao.

Tàu chở hàng khô có khối lượng lớn (Bulk Carrier)

Hàng khô có khối lượng lớn là những hàng ở thể rắn, không có bao bì như than đá, quặng, ngũ cốc, bốc xít, phốt phát, phân bón …. thường được chuyên chở bằng loại tàu chuyên dụng. Loại tàu này thường là tàu một boong, nhiều hầm, trọng tải lớn, được trang bị cả máy bơm, hút hàng rời, tốc độ chậm.

Tàu kết hợp (Combined Ships)

Gồm các gàu được cấu tạo để chuyên chở hai hoặc nhiều loại hàng như: Ore/Bulk/Oil Carier (OBO), Bulk/Oil Carier (BO), Ore/Oil Carrier (OO)…

Video

Tàu Container (Container Ships)

Gồm tàu chuyên dụng để chở container (Full Container Ship) và tàu bán container…

Tàu bán container (Semi – Container Ship): Là những tàu được thiết kế để vừa chở container, vừa chở các hàng hóa khác như hàng bách hóa, ô tô …. Tàu này trọng tải không lớn và thường có cần cẩu riêng để xếp dỡ Container

Tầu chuyên dụng chở container (Full Container Ship): Là loại tàu được thiết kế chỉ để chở container. Trong hầm và trên boong của tàu này được thiết kế đặc biệt để có thể xếp Container chồng lên nhau thành nhiều hàng và vận chuyển một cách an toàn. Tàu này thường có trọng tải lớn và phải sử dụng cần cẩu bờ để xếp dỡ container.

 

 

Xem video để hiểu thêm về việc khai thác container:

Tàu chở xà làn (Lighter Aboard Ship – Lash)

Đây là một hệ thống vận tải gồm một tàu mẹ có trọng tải lớn và các xà lan có trọng tải từ 500 – 1000 tấn. Các xà lan đã xếp đầy hàng hoặc container được kéo từ các cảng sông, ngồi ra cảng biển để xếp lên tàu mẹ. Việc xếp các xà lan lên tàu có thể bằng cần cẩu, bằng hệ thống nâng thủy lực hoặc bằng phương pháp nổi. Tàu mẹ chở các xà lan đó đến cảng đích, các xà lan được dỡ xuống và được các tàu kéo hoặc tàu đẩy đưa vào các cảng sâu trong nội địa để dỡ hàng hoặc dỡ ngay tại cảng biển. Tàu chở xà lan rất thuận lợi và hiệu quả đối với những nước có mạng lưới vận tải đường sông ngòi phát triển.

Tàu chở hàng đông lạnh (Reefer)

Là tàu có hệ thống làm lạnh để chở rau, quả, các loại mặt hàng cần bảo quản ở nhiệt độ thấp như các sản phẩm thủy sản, thịt …. Loại tàu này thường có trọng tải không lớn nhưng có tốc độ cao

Tàu Roll-on/Roll-off (RORO)

Tàu RORO là tàu được thiết kế để chở các loại hàng hóa có bánh xe như ô tô, rơ móc, toa xe hoả v.v…

Tàu RO-RO có trang bị cầu dẫn (Ramp) để hàng hóa là các loại phương tiện tự hành có thể lên hoặc xuống dễ dàng. Tàu được chuyên dùng để chở ô tô gọi là tàu thuần chở ô tô: PCC (Pure Car Camer). Tàu thuần chở ô tô và rơ móc gọi là tàu PCTC (Pure Car Truck Camer). Trong ngành hàng hải thông thường hàng hoá tính bằng tấn, tàu RO-RO đo bằng đơn vị số làn xe trên mét- LIM (lanes in meters). Đó là nhân chiều dài của hàng tính bằng mét với chiều rộng của làn xe. Ví dụ tàu RO-RO 6900 có nghĩa là tàu chở được 6900 xe dạng tiêu chuẩn. Lượng hàng trên các tàu PCC thường tính bằng đơn vị RT.

Tàu RO-RO có những biến thể như sau:

– Tàu RO-PAX để chỉ tàu RO-RO có kèm theo những ca bin để chở hành khách

– Tàu Con – Ro: Tàu được lai ghép giữa tàu RO-RO và tàu Container. Những boong dưới chở xe hơi còn trên boong chở container.

– Tàu RO-LO: Tàu vừa có cầu dẫn nhận xe hơi vừa có cẩu để bốc xếp các loại hàng khác nữa.

 

Nhóm tàu chở hàng lỏng

Tàu chở dầu (Oil Tankers)

Là những tàu có một boong, có trọng tải rất lớn, có thể lên đến 500.000 DWT, chiều dài trên 400 mét, chiều rộng trên 65 mét. Tàu thường có nhiều hầm (Tank) riêng biệt để chứa dầu, vừa để cân bằng tàu, vừa để ngăn không cho dầu chảy ra ngoài trong trường hợp có tai nạn. Tàu dầu dùng để chở dầu thô và dầu đã chế biến, trong đó dầu thô chiếm tới 80%. Để bơm dầu vào, ra khỏi tàu, các tàu dầu thường được trang bị hệ thống bơm dầu có công suất cao. Các tank chứa nước dằn dàu (Ballast Tanks) thường dùng nước sạch mà không dùng để chứa dầu nhằm bảo đảm vệ sinh môi trường khi bơm trở lại biển.

 

Tàu chở các loại hàng lỏng khác

Tàu chở rượu, tàu chở hóa chất ở thể lỏng…

Tàu chở hơi đốt thiên nhiên hóa lỏng (Liquefied Natural Gas Carrier – LNG)

Là loại tàu có cấu tạo đặc biệt để chuyên chở hơi đốt thiên nhiên đã được hóa lỏng tại các nhà máy ở trung tâm khai thác, sản xuất hơi đốt thiên nhiên của thế giới. Hơi đốt thiên nhiên hóa lỏng phải chuyên chở ở nhiệt độ -162oC, nên hệ thống vận tải này rất phức tạp và tốn kém. Các nhà máy hóa lỏng hơi đốt thiên nhiên được xây dựng ở Algeria, Alaska, Lybia, Bruney, Indonesia, Abu Dahbi… Từ đây được các tàu LNG chuyên chở đến các nước để tiêu thụ.

Tàu chở khí hóa lỏng (Liquefied Petrolelum Gas Carrier – LPG)

Khí hóa lỏng là một hỗn hợp gồm khí propan và butane. Các tàu LPG không cần có cấu trúc phức tạp như tàu LNG vì dầu khí có thể hóa lỏng ở nhiệt độ dưới 0oC

Phân loại theo cỡ tàu

Crude oil tankers

• Ultra large crude carrier (ULCC) 320,000 dead-weight tons (dwt) and above
• Very large crude carrier 200,000–319,999 dwt
• Suezmax crude tanker 125,000–199,999 dwt
• Aframax/longe-range 2
• crude tanker 85,000–124,999 dwt
• Panamax/long-range 1 crude tanker 55,000–84,999 dwt
• Medium-range tankers 40,000–54,999 dwt
• Short-range/Handy tankers 25,000–39,000 dwt

Dry bulk and ore carriers

• Capesize bulk carrier 100,000 dwt and above
• Panamax bulk carrier 65,000–99,999 dwt
• Handymax bulk carrier 40,000–64,999 dwt
• Handysize bulk carrier 10,000–39,999 dwt

Container ships

Neo-Panamax (Panamax mới) Container ships that can transit the expanded locks of the Panama Canal with up to a maximum 49 m beam and 366 m length overall; fleets with a capacity of 12,000–14,999 20-foot equivalent units (TEUs) include some ships that are too large to transit the expanded locks of the Panama Canal based on current dimension restrictions.

Panamax Container ships above 3,000 TEUs with a beam below 33.2 m, i.e. the largest size vessels that can transit the old locks of the Panama Canal.

Post Panamax Fleets with a capacity greater than 15,000 TEUs include some ships that are able to transit the expanded locks.

(Theo Review of Maritime Transport 2020 – UNCTAD)

Phân loại theo cờ tàu

Tầu treo cờ bình thường: là tàu của nước nào thì đăng ký treo cờ của nước đó

Tàu treo cờ phương tiện (Flag of Convenience): Là tàu của nước này nhưng đăng ký tại nước khác và treo cờ của nước đó. Ví dụ tàu của Hoa Kỳ nhưng lại đăng ký tại Panama và treo cờ Panama, tàu của Pháp lại treo cờ Liberia.

Sở dĩ tàu nước này có thể đăng ký treo cờ nước khác, vì trên thế giới có nhiều nước áp dụng chính sách đăng ký mở (Open Registry). Những nước này cho phép chủ tàu của nước khác đăng ký tàu tại nước mình để thu lệ phí và tạo điều kiện để sử dụng nguồn nhân lực thừa của nước mình.

Các chủ tàu ở các nước phát triển đăng ký tàu tại nước thứ ba cũng thu được rất nhiều thuận lợi do chi phí đăng ký, tiền lương thủy thủ thấp, yêu cầu về điều kiện sinh hoạt và an toàn lao động không cao, tránh được thuế cao ở các nước phát triển.

Về chính trị, bằng cách treo cờ phương tiện có thể khắc phục được chính sách bao vây phong tỏa của các nước thù địch.

Đội tàu buôn treo cờ phương hiện chiếm khoảng 1/3 đội tàu buôn thế giới.

Phân loại theo phương thức kinh doanh

Tàu chợ (Liner): là tàu chở hàng chạy thường xuyên trên một tuyến đường nhất định, ghé vào các cảng quy định và theo một lịch trình đã định trước

Tàu chạy rông (Tramp): là tàu chuyên chở hàng hóa giữa các cảng theo yêu cầu của chủ hàng mà không theo một tuyến đường nhật định. Tàu chạy rông bao gồm các tàu kinh doanh theo kiểu cho thuê chuyến (Voyage Charter) và cho thuê định hạn (Time Charter)

 

HP Toàn cầu: Tổng hợp và biên soạn

Công ty TNHH HP Toàn Cầu

Nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển quốc tế và thủ tục hải quan

Phòng 2308, CT2 Văn Khê, La Khê, Hà Đông, Hà Nội

Nhà cung cấp Dịch vụ Vận chuyển quốc tế và Thủ tục hải quan

Điện thoại: 024 73008608/ Hotline: 08 8611 5726

Email: info@hptoancau.com