Tranh chấp về quyền sở hữu hàng theo vận đơn đích danh

⚖️ Một vụ kiện điển hình về vận đơn đích danh và quyền khởi kiện trong thương mại quốc tế
📍 Bối cảnh vụ việc
Vào đầu thế kỷ XXI, một công ty Singapore ký hợp đồng bán lô hàng khớp nối ống dẫn dầu trị giá 415.000 USD cho một công ty tại Vũng Tàu, Việt Nam, theo điều kiện CFR (Cost and Freight) cảng Vũng Tàu – Incoterms®.
Theo điều kiện CFR, người bán chịu trách nhiệm thuê phương tiện vận chuyển, do đó phía Singapore đã thuê tàu Duyên Phát (treo cờ Việt Nam) để vận chuyển hàng từ Singapore về cảng Vũng Tàu.
📦 Vận đơn sử dụng là vận đơn đích danh:
Bộ vận đơn được cấp cho người bán và ghi rõ người nhận hàng là công ty phía Việt Nam tại Vũng Tàu.
Video của bài viết
❗️Rủi ro phát sinh
Ngay sau khi tàu vừa bốc xong hàng và chuẩn bị nhổ neo tại cảng Singapore thì tàu bị lật chìm do lỗi chất xếp hàng hóa sai quy cách (improper stowage). Toàn bộ lô hàng, bao gồm cả hàng của các chủ hàng khác, bị hư hỏng hoàn toàn.
Phía người mua tại Việt Nam từ chối thanh toán, và phía người bán Singapore chưa gửi bộ chứng từ để thanh toán, trong đó có bản gốc vận đơn đích danh vẫn nằm trong tay họ.
Dựa trên việc vẫn giữ vận đơn, người bán Singapore cho rằng họ vẫn là chủ sở hữu hợp pháp của lô hàng và đã khởi kiện người vận chuyển tại Tòa Sơ thẩm TP. Hồ Chí Minh, yêu cầu bồi thường.
⚖️ Phán quyết của Tòa Sơ thẩm TP. Hồ Chí Minh
Tòa án bác đơn kiện của người bán vì:
Theo quy định tại Điều 86.1 (Bộ luật Hàng hải Việt Nam cũ – nay là Điều 162.3 BLHH 2015) và thông lệ quốc tế, vận đơn đích danh không thể chuyển nhượng, và người nhận hàng ghi trong vận đơn mới là người có quyền hợp pháp đối với hàng hóa.
Dù người bán giữ vận đơn gốc, nhưng không còn quyền sở hữu, cũng như không có quyền khởi kiện đòi bồi thường từ người vận chuyển.
🔁 Tòa Phúc thẩm TP. Hồ Chí Minh giữ nguyên phán quyết
Không thỏa mãn với phán quyết của Tòa Sơ thẩm TP. HCM, phía người bán Singapore đã kiện phúc thẩm lên Tòa án tối cao tại TP. HCM để xét lại phán quyết của Tòa Sơ thẩm. Tuy vậy sau khi xem xét lại toàn bộ hồ sơ dưới những góc độ quy định trong:
-
Bộ luật Hàng hải Việt Nam
-
Thông lệ thương mại quốc tế
-
Các lập luận của các bên liên quan
Tòa bác đơn kháng cáo và giữ nguyên phán quyết của Tòa sơ thẩm.
Theo luật pháp và thông lệ phổ biến trong thương mại và hàng hải quốc tế cũng như Bộ luật Hàng hải Việt Nam, vận đơn đích danh không thể chuyển nhượng được. Một khi vận đơn đích danh đã được ký phát thì ngay cả người gửi hàng có tên trong đó, dù có thể đang nắm giữ bản gốc, cũng không còn quyền định đoạt sở hữu lô hàng cũng như không có các quyền năng pháp lý khác, ví dụ như quyền đòi lại hàng hay quyền khiếu kiện đòi người vận chuyển bồi thường về hư hỏng mất mát hàng hóa trong quá trình vận chuyển. Chính vì xuất phát từ lập luận này nên Tòa án Sơ thẩm và Phúc thẩm TP. HCM đã phán xử như trên.
Bài viết bạn có thể quan tâm:
Vận Đơn Đường Biển – Khái Niệm, Nội dung và Lưu ý

Hãy liên lạc ngay với HP Toàn Cầu nếu bạn muốn được tư vấn về thuế và thủ tục xuất nhập khẩu hoặc để nhận báo giá, dự toán thời gian vận chuyển
Công ty TNHH HP Toàn Cầu
Nhà cung cấp Dịch vụ Vận chuyển quốc tế, thủ tục hải quan và giấy phép xuất nhập khẩu!
Địa chỉ: Số 13, LK3 – NO03 – Khu đô thị Văn Khê – Phường Hà Đông – Hà Nội
Website: hptoancau.com
Email: info@hptoancau.com
Điện thoại: 024 3 73008608/ Hotline:0886115726 – 0984870199
hoặc yêu cầu báo giá theo link
Lưu ý:
– Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo, trước khi sử dụng, bạn nên liên lạc HP Toàn Cầu để update nội dung cập nhật mới nhất(nếu có)
– HP Toàn Cầu giữ bản quyền với bài viết và không đồng ý đơn vị khác sao chép, sử dụng bài viết của HP Toàn Cầu vì mục đích thương mại
– Mọi sự sao chép không có thỏa thuận với HP Toàn Cầu (kể cả có ghi dẫn chiếu website hptoancau.com) có thể dẫn đến việc chúng tôi claim với google và các bên liên quan.
Tiếng Việt
English
简体中文 


